Al het blauw van de hemel

Vier alpinisten (Paul, Vincent, Martin en Lotte) hebben in hun studententijd in de Noorse Lofoten enkele klimtochten gemaakt. Ze zijn elkaar uit het oog verloren en komen na twintig jaar bijeen voor een reünie in Wales. Paul en Vincent reizen samen met de Eurostar door de Kanaaltunnel en worden aan de overzijde opgewacht door Martin en Lotte, inmiddels getrouwd. Via hun herinneringen en gesprekken wordt duidelijk dat er tijdens een van die tochten iets ingrijpends is gebeurd, dat hun levens op dramatische wijze heeft gestuurd. Uit de wisselende perspectieven in de vier delen blijkt dat de drie totaal verschillende mannen gefascineerd zijn (geweest) door de cynische, stuurse Lotte, die een hoofdrol speelt in de twee cliffhangers. Deze alpinisten- en reünieroman is spannend, prachtig geschreven, heeft haarscherpe observaties, boeiende personages, een feilloze compositie en existentiële thema's, over bereikbare onsterfelijkheid, de waarde van vriendschap, het gevaar om risico's te nemen en 'grip' te verliezen en de onmogelijkheid om terug te gaan naar 'vroeger'. In een woord: fenomenaal!

Met deze roman keert Arnon Grunberg (1971) terug naar zijn vroege werk. De karakters zijn boeiend, wereldvreemd, soms bizar en absoluut onweerstaanbaar. De jonge Zelda kijkt terug op een vreemde episode in haar leven, waarin de oudere Jona en de aantrekkelijke Per boeiende rollen spelen. Met name Jona intrigeert mateloos met zijn scherpe inzicht in het menselijk defect en zijn vaak grappige banaliteit. De verwevenheid van Zelda en Jona is – als je geluk hebt – herkenbaar voor iedereen die liefde en vriendschap niet wil ontwarren, ongeacht de soms fysieke afstand of afstand in tijd. Het verhaal intrigeert door de onverwachte eigenaardigheden van de personages en de verrassende wendingen en inzichten. De stijl is voortreffelijk en sprankelend. Iedere zin is raak en de manier waarop het palet aan personages is samengesteld is Grunberg op zijn best. Het verhaal eindigt net zo verrassend als de karakters van de personages zijn, je ziet het als lezer allemaal niet aankomen en daar ligt de grote kracht van de meesterverteller. Dit is misschien wel zijn beste werk. Zeer sterke roman over de vriendschap en relaties tussen bijzondere personages, bezien vanuit het gezichtspunt van een jonge vrouw. Soms bizar, soms met scherpe inzichten.

De Japanse auteur Haruki Murakami (geb. 1949) is na een valse start – zijn eerste in het Nederlands vertaalde boeken haalden net 600 exemplaren – uitgegroeid tot een hooglijk gewaardeerde schrijver. Iedere nieuwe titel van hem komt direct op de bestsellerslijst. Zo ook dit boek, waarin hij op zijn eigen wijze vorm geeft aan de zoektocht van een eenling naar de motieven van zijn vroegere vrienden om hem zo’n zestien jaar eerder zonder enige uitleg uit hun vriendengroep te stoten. Hij vertelt over diens ervaringen in het grensgebied tussen droom en werkelijkheid en zijn pogingen zijn bestaan te duiden. Tsukuru Tazaki ziet zichzelf als een onbeduidende figuur, maar komt er naarmate het verhaal vordert achter dat anderen wel een zekere waardering voor hem hebben. Murakami schrijft onderkoeld in een vlotte stijl waarin al het overbodige is weggelaten. Daarbij vermengt hij typisch Japanse aspecten met elementen uit de Westerse cultuur. Daarin is hij uniek voor een Japanse auteur en dat maakt dat ook dit boek zeer toegankelijk is voor zowel Japanse als niet-Japanse lezers.    

De levens van een door een ski-ongeluk getekend meisje en een hyperintelligente jongen met een zwakbegaafd, door zijn toedoen verdwenen tweelingzusje, kruisen elkaar op de middelbare school. Een bijzondere vriendschap ontstaat waarin priemgetallen een grote rol spelen.

De hoofdfiguur gaat voor een boodschap naar de herberg. Alle volwassen mannen zijn aanwezig. Ze hebben collectief een buitenstaander vermoord. Om dit in goede banen te leiden vraagt men de hoofdfiguur een feitelijk verhaal te schrijven. Als een detective ondervraagt hij iedereen die contact had met het slachtoffer. Langzamerhand ontvouwen de sociale verhoudingen zich in het dorp, de geschiedenis en de achtergronden van de moord. De hoofdfiguur maakt naast een sociologische reis door tijd en dorp ook een reis naar het eigen ik. Hem wordt een spiegel voorgehouden. Hij noteert dit voor zich zelf. Zijn officiële verhaal is het afvalputje van het dorp. Wat hij noteert, moet worden vergeten. De hoofdfiguur kan maar een conclusie trekken! Een ijzingwekkend verhaal. De geboeide lezer zal het in een adem uitlezen, zich afvragend hoe hij zelf gereageerd zou hebben. Prix Goncourt des lycéens 2007. De schrijver (1962) publiceerde eerder o.a. 'Grijze zielen'.

Bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog vlucht een jonge Russische pianist in de identiteit van een gesneuvelde landgenoot.

Al twintig jaar lang bevaart commandant Piracci de Italiaanse kustwateren, om boten vol illegale vluchtelingen te onderscheppen. Hij voert zijn werk nauwgezet uit, zonder wroeging, en bewaakt zo de grenzen van het Fort Europa. Tot op een dag een vrouw haar verhaal vertelt en hem om hulp vraagt. Vijfde roman van de Franse roman- en toneelschrijver Gaude (1972), die eerder de bekroonde romans 'De dood van koning Tsongor' en 'Onder de zon' (Prix Goncourt 2004) schreef. De Italiaans commandant Piracci bewaakt de Siciliaanse kust. Hij voert het bevel over een fregat dat als voornaamste taak het redden van Afrikaanse bootvluchtelingen heeft. Ze komen uit Soedan of Libie om hun geluk in Europa te beproeven. Velen overleven de tocht niet, worden teruggestuurd of drijven zonder water en voedsel op zee. Op een dag ontmoet de commandant een eerder door hem geredde vrouw. Zij vraagt hem zijn pistool om de corrupte en wrede mensensmokkelaar die de dood van haar kind op zijn geweten heeft te vermoorden. De blik van de vrouw brengt hem tot inkeer en hij besluit zijn leven drastisch te wijzigen en de overtocht in omgekeerde richting te maken. Tussendoor speelt het verhaal van de Soedanees Soleiman die via Libie naar Europa wil om aan de uitzichtloosheid van zijn bestaan te ontvluchten. Mooi en indringend geschreven roman over de wanhoop en mensonterende situatie van Afrikaanse immigranten. Qua thematiek te vergelijken met 'Weggaan' van Tahar Ben Jelloun. Van dit boek is nog geen documentatie beschikkbaar.

Als twee jeugdvrienden elkaar na veertig jaar weer ontmoeten, blijkt dat zich destijds een tragedie tussen hen heeft afgespeeld met betrekking tot de vrouw van één van hen.