Wondermond

De 12-jarige Katelijne groeit op als het enige meisje tussen zes broers in een streng (bevindelijk) gereformeerd Zeeuws boerengezin eind jaren tachtig, begin jaren negentig van de 20e eeuw. Het intelligente, fantasievolle kind voelt zich een buitenbeentje, als meisje wordt ze nauwelijks betrokken bij het boerenwerk, en omdat het in het gezin over weinig anders gaat, wordt ze vaak buitengesloten. Ze vlucht weg in fantasie en verhalen: bijbel- en bekeringsverhalen, kerk- en dorpsroddel, familieverhalen, maar ook boeken. Sprookjes - verboden omdat het leugens zijn die haar kunnen afhouden van de waarheid - leest ze stiekem toch. Voorzichtig zet ze de eerste schreden in de 'buitenwereld'. Een goed geschreven, boeiende debuutroman over opgroeien als meisje in een reformatorisch Zeeuws boerenmilieu, treffend, kritisch, met humor maar ook liefdevol verbeeld door Treur (1979) die zelf zo opgroeide. Met haar vrouwelijk perspectief vult deze veelbelovende jonge auteur het rijtje Siebelink, 't Hart en Wolkers mooi aan. Voor een breed publiek. Onlangs verfilmd; op het omslag de filmposter.

Het komt zelden voor dat een roman de lezer tot tranen ontroert en doet huilen van het lachen. De compositie is briljant en geloofwaardig, de thematiek schrijnend en de taal doorwrocht, modern en helder. De auteur (1971) heeft veruit de beste maatschappelijke roman geschreven die in de laatste jaren is verschenen. De hoofdpersoon, een oude, enigszins geflipte non raakt geïnspireerd door een, eveneens oude, Amerikaanse vredesactiviste en besluit tot actie over te gaan. Om haar heen verzamelen zich mensen geraakt door het zware verleden van de ramp bij Fukushima, de ondergang van de Marshall eilanden als gevolg van Amerikaanse kernproeven en ander volk. De actie tegen een militaire installatie in Nederland blijft niet zonder gevolgen, zowel voor de actievoerders zelf als voor de samenleving die een renaissance beleeft van de anti-kernwapen protesten uit het recente verleden. Deze roman is geschreven op basis van gedegen onderzoek, reizen, interviews en lang en veel nadenken en verdient alle aandacht van iedereen die geeft om de wereld. Zeer relevante maatschappelijke roman over een ongebruikelijke vredesactiviste en bijzondere actie. Scherp geschreven.

De tachtigjarige Indische Hardy Hardy runt een toko in Haarlem, met hulp van kameraden met wie hij een Hawaiian-band vormde en met hulp van zijn met de liefde worstelende kleindochter die interesse heeft voor zijn geluidsarchief met getuigenissen van Indische Nederlanders. Verdriet heeft hij omdat zijn in een verpleeghuis wonende vrouw hem niet meer herkent. Ook het feit dat tegenover de toko juist een Japans restaurant komt, maakt Hardy van streek. Hij komt in contact met de loge van vrijmetselaars en vertelt in zijn toelatingsrede een schokkend verhaal over moorden die hij uit wraak net na de oorlog in Indonesië gepleegd heeft. De derde roman van Goemans (1971), die prijzen won met haar eerste boeken, biedt kleurrijke personages en een vlot lezend verhaal met een lach en een traan. Maar het boek is niet in balans door alle plotlijnen. En de door de personages verstrekte uitgebreide informatie over de vrijmetselarij, Hawaiian-muziek en de oorlog en onafhankelijkheidsstrijd in Indonesië komt onnatuurlijk over. De daverende verrassing aan het slot komt wel erg uit de lucht vallen. Dit op waarheid gebaseerde verhaal over de vrijmetselaarsloge die de moorden verzweeg, kreeg door de publicatie van deze roman de nodige aandacht in de pers.