De verliefden

Alma wordt door haar ouders in 1939 vanuit Polen naar Amerika gestuurd. Ze vormt samen met haar neefje Nathaniel en Ishimei, zoon van de Japanse tuinman, een hecht groepje. Maar tijdens en na de oorlog is de samenleving zo vijandig dat Alma met Nathaniel trouwt ondanks haar grote liefde voor Ishimei. Als Alma veel later in een bejaardenhuis woont, vertelt ze haar geschiedenis aan haar verzorgster Irina die zelf geheimen uit haar verleden moet verwerken. Aan de hand van de ervaringen van de kinderen worden historische gebeurtenissen op een gevoelige en ontroerende manier beschreven: Jodenvervolging, discriminatie in de Verenigde Staten, kindermisbruik, de opkomst van aids. Het is ook een prachtig liefdesverhaal van verschillende mensen die tegen de verdrukking en heersende moraal elkaar blijven ontmoeten. Ondanks alle tragedies is het een opgewekt verhaal over echte mensen die in weerwil van alle tegenwerking hun geluk proberen te vinden. Eigenlijk zijn het allemaal korte verhaaltjes die aan elkaar geregen worden tot een realistische achtergrond van een grote liefde. De in de Verenigde Staten wonende Chileense auteur (1942) is een van de bekendste Spaanstalige auteurs.

Dita Dorachova (Praag, 1929) kwam in 1944 in het concentratiekamp Auschwitz terecht. In haar barak richtte Fredy Hirsch een schooltje op. Boeken waren verboden door de nazi's, er mocht alleen gespeeld worden. De acht boeken waaruit de bibliotheek van het schooltje bestond waren dus levensgevaarlijk. Dita Dorachova bewaarde de boeken onder haar jurk. De Spaanse schrijver Antonio Iturbe kwam dit verhaal op het spoor in een boek van Alberto Manguel. Hij raakte gefascineerd, zocht Dorachova op en schreef deze gemakkelijk toegankelijke roman. Hij bleef daarbij dicht bij de feiten en bij de getuigenissen die hij gebruikte. Zijn bewondering voor Dorachova steekt hij niet onder stoelen of banken. Dat geldt ook voor zijn opvatting dat onderwijs en cultuur basisingrediënten zijn van de menselijkheid.

De beroemdste roman van de Colombiaanse winnaar van de Nobelprijs voor literatuur 1982. José Arcadio Buendia is 24 als hij het dorp Macondo sticht, ergens in Zuid-Amerika. Op zeer hoge leeftijd sterft hij als krankzinnige. Zijn zoon Aureliano neemt de leiding over en vol verlangen om sociale misstanden te verbeteren ontketent hij tal van revoluties. Het dorp groeit uit tot een stad dankzij een grote bananenplantage. Stakingen dwingen de firma echter de exploitatie te staken. Radicale veranderingen, die in vele generaties Buendia worden doorgevoerd, zijn niet in staat Macondo te redden. Een uiterst spannend boek dat in fictie de trieste realiteit schetst van het Zuid-Amerikaanse volk.

De vitale Chileense vrouw Violeta del Valle vertelt het verhaal van haar bewogen leven. Ze werd geboren in 1920 toen de Spaanse griep vele miljoenen slachtoffers eiste en ze sterft precies een eeuw later tijdens de coronapandemie. Haar verhaal is mooi verweven met grote gebeurtenissen uit de wereldgeschiedenis en uit de geschiedenis van haar vaderland Chili (waaronder de aardbeving van 1960 en de coup van Pinochet in 1973). Violeta schikt zich van jongs af aan niet in de ondergeschikte rol die men van haar verwacht: niet in het gezin waarin ze opgroeit, niet als getrouwde vrouw en ook niet als moeder. Maar hoe eigenzinnig en sterk Violeta ook mag zijn, haar blik op de wereld en ook haar doen en laten worden wel degelijk in hoge mate bepaald door de tijd en de omstandigheden waarin ze leeft. Zo wordt ze bijvoorbeeld geen volbloedfeministe en ontwikkelt ze pas op latere leeftijd een politiek bewustzijn. Een sterke roman Isabel Allende (1942), precies veertig jaar na haar debuutroman ‘Het huis met de geesten’ verschenen.

Het spraakmakende romandebuut van de Spaanse schrijver (1972). Voordat het boek verscheen, was het al verkocht aan dertien landen. Het betreft een allegorisch verhaal over een naamloze jongen in een niet nader aangeduide tijd die symbolisch zou kunnen zijn voor de Franco-dictatuur na de Spaanse Burgeroorlog. De roman beschrijft de vlucht van een jongen voor de autoriteiten en weg van het gezin waarin hij leefde. De enige mens die hij vertrouwt, is een geitenhoeder die hij ontmoet. Tijdens zijn verblijf op het platteland leert hij van hem de lessen die hij later hard nodig zal hebben om te (over)leven in een wereld die wordt beheerst door geweld en onderdrukking. Met name in de eerste hoofdstukken neigt Carrasco naar mooischrijverij, waar de vertaler zichtbaar moeite mee heeft gehad.

De Chileense Lucía, begin zestig, is gastdocente aan een New Yorkse universiteit. Ze huurt een deel van het grote huis van Richard, de oude, alleenstaande man die haar heeft aangenomen. Wanneer de straten van New York onder de sneeuw bedolven liggen, botst Richard tegen een auto. Deze wordt bestuurd door Evelyn, afkomstig uit Guatemala en illegaal werkzaam als kinderoppas. In de kofferruimte van de auto ligt het lichaam van een vrouw. Dit is het startpunt van de thrillerachtige verwikkelingen die de rode draad vormen van deze roman. Op meeslepende wijze en niet zonder humor schildert Isabel Allende (1942) de complexe achtergronden van elk van deze drie personen die stuk voor stuk een ingewikkeld of zelfs traumatisch verleden met zich meedragen en daar elk op een andere manier mee omspringen. De vondst van het dode lichaam brengt hun levens in een stroomversnelling, maar brengt de drie ook samen en daar wordt iedereen beter van. Een veelzijdige roman over onze multiculturele wereld, maar ook over eenzaamheid, ouder worden, liefde en verlangen. Een van Allendes beste en meest veelzijdige romans met een sterk plot, actuele thema's en vleugjes ironie. Allende op haar best.

De auteur slaat een nieuwe weg in. Dit keer schreef ze een thriller over een groepje wat wereldvreemde tieners dat via Ripper, een online mystery game, misdaden uit het verleden probeert op te lossen. Hoofdpersoon en gamemaster is de 16-jarige Amanda uit San Francisco, in het bezit van een beeldschone gescheiden moeder met een reiki-massage-aromatherapiesalon, een helderziende grootmoeder (die een bloedbad in San Francisco voorspelt) en een inspecteur moordzaken als vader. Als Amanda’s vader te maken krijgt met een aantal vreemde, bloederige moorden in San Francisco verlegt de groep zijn naspeuringen naar die moorden, komt een van de vrienden van haar moeder in beeld en verdwijnt Amanda’s moeder spoorloos. Een spannende, met veel vaart, maar in een wat vlakke stijl geschreven thriller die niet boven de middelmaat uitstijgt, maar wel lekker weg leest en vooral een wat jonger publiek zal aanspreken. Beslist niet een van Allendes betere boeken. De Chileense schrijfster werd vooral bekend door haar romantische avonturenverhalen en familiegeschiedenissen met een magisch realistisch tintje. Vanaf ca. 15 jaar.

De eerste hoofdstukken van Isabel Allendes nieuwe roman spelen zich af in het Spanje van de jaren 1938 en 1939, toen de Spaanse Burgeroorlog zijn laatste fase inging. De naderende overwinning van de militairen onder leiding van generaal Franco dwingt de ziekenverzorger Víctor Dalmau en de pianiste Roser Bruguera om naar Frankrijk uit te wijken. Daar zijn ze aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog ook niet veilig. Ze slagen erin toegelaten te worden tot de Winnipeg, de door de beroemde Chileense dichter/diplomaat Pablo Neruda geregelde boot, die tweeduizend Spaanse republikeinse vluchtelingen naar Chili zou brengen. In dat land bouwen Víctor en Roser een nieuw leven op. De militaire coup onder leiding van generaal Pinochet in 1973 gooit hun leven opnieuw overhoop. Het verhaal eindigt in 1994, tussen hoop en vrees. Op puntige en meeslepende wijze vertelt Isabel Allende niet alleen het aangrijpende verhaal van deze twee immigranten, maar brengt zij ook een keur van andere memorabele personages tot leven. Deze vitale historische roman over een actueel thema - immigratie - is een hoogtepunt in het omvangrijke oeuvre van deze succesvolle Chileense schrijfster (1942)..